همه ما در طول زندگی مان فرصت داریم هر لحظه و به هر شکل در زمینههای موردعلاقهمان پیشرفت کنیم. میتوانیم با هدفگذاری درست و برنامهریزی به آنچه که برای خود ارزش و اولویت میپنداریم برسیم. گرچه شاید تصور کنیم سالمندان از این فرصت بیبهرهاند یا کمتر به این مساله میاندیشند، اما واقعیت شکل دیگری دارد. نباید فراموش کنیم که سالمندان هم بهخ رغم همه محدودیتهای جسمانی و شناختی که دارند نیز مثل ما می توانند در طول زندگی و روزهایی که میگذرانند به اهدافشان فکر کنند و برای رسیدن به اولویتهایشان برنامهریزی کنند. اما متاسفانه در بسیاری از مواقع انگیزه کافی ندارند و رفتار ما اطرافیان و مراقبین نیز به این امر بیشتر دامن میزند.
برخلاف تصور ما تاریخ افرادی را به ما معرفی میکند که در سالهای پایانی عمرشان اقدام به کارهای بزرگ کردهاند. نویسندگانی که کتابهایشان را در سالهای پیری به اتمام رساندهاند. هنرمندانی که نه تنها با افزایش سن قدرت خلاقیت خود را از دست ندادهاند، بلکه بهواسطه پختگی و تجاربی که در طی سالیان زندگی کسب کردهاند توانستهاند آثار بی نظیری خلق کنند. در واقع آنچه سالمندان در اختیار دارند تجربهای است که جوانان از آن بی بهرهاند. و به جای آن ممکن است توانمندی کافی در دوران سالمندی نداشته باشند. این وظیفه ما مراقبین است که با کم کردن محدودیتها به آن ها کمک کنیم تا کماکان زندگی سازنده ای را پی بگیرند.
وقتی مراقب یک سالمند هستیم و میخواهیم به او کمک کنیم اهدافی داشته باشد و با انگیزه آنها را پی بگیرد لازم است خودمان هم اقداماتی انجام دهیم:
۱.توانمندی سالمندان را باور کنیم. درست است که سالمندان ممکن است محدودیتهای حرکتی و شناختی داشته باشند، اما این به آن معنا نیست که توانایی انجام کاری نداشته باشند. کافی است ما باور کنیم که به رغم این محدودیتها میتوان هنوز سالمندان فعال و توانمند نگه داشت. اینکه خودمان چه نگرشی نسبت به سالمندی داریم بسیار مهم و تاثیرگذار خواهد بود.
۲.به عنوان یک مراقب می توانیم با فراهم کردن شرایط به سالمندان کمک کنیم به خاطر بیاورند که چه علاقههایی دارند و چه طور می خواهند به آنها برسند. گاهی سالمندان به خاطر محدودیتهای شناختی از یاد می برند ه به چه چیزهایی علاقهمند هستند. هرچند موارد متناقض هم وجود دارد. طبق تجربه مشاهده شده است، سالمندان مبتلا به زوال عقل هم گاه علاقهمندی ها و توانمندی های دوران جوانی خود را به خاطر می آوردن و چنانچه شرایط محیا باشد می توانند دوباره به این کارها روی بیاورند.
۳.ایجاد شرایط لازم برای انجام فعالیتها هم می تواند موثر باشد. مثلا اگر سالمندی به نقاشی علاقه دارد، وظیفه ما به عنوان مراقب است که تلاش کنیم فضا را به شکلی ایجاد کنیم که او بتواند به علاقهمندیهایش پر و بال دهد. گرچه ممکن است بعضی ابزارها و مواد برای سلامتی آنها خطرناک باشد، اما لازم استن امکانات در حد ممکن فراهم شود. برای مثال ممکن است کار با رنگ روغن یا بعضی حلال ها به خاطر بو و سایر مسایل ایمنی خطرناک باشد. اما میتوان از رنگهای دیگر استفاده کرد یا در فضاتی باز و با مراقبت این امکان را برای آنها فراهم کرد که با علاقهمندیهایشان جامه عمل بپوشانند.
۴.اهداف سالمندان و راهکارهای رسیدن به آنها را مدنظر داشته باشید. بهتر است به سالمند کمک کنیم برای رسیدن به اهدافش برنامهریزی کنیم و به او کمک کنیم راهکارهایی برای رسیدن به آنها پیدا کند. مهم است که به شکل عملیاتی به آنها نشان دهیم که می توانند به آنچه میخواهند برسند.
منبع عکس: https://theyellowcarcompany.com/theories-of-motivation-in-management/
منبع متن: https://www.google.com/amp/s/blog.ioaging.org/caregiving/goal-setting-seniors-motivate-elderly-support-progress/amp/